مهارت دوست یابی در فرزندان

همیشه آموزش و یادگیری مهمترین اصل مهارت یابی بوده و خواهد بود. درخصوص کودکان بحث آموزش از اهمیت بیشتری برخوردار است. زیرا درجه یادگیری در کودکان بسیار بالا است. یکی از مهارت های کودکان دوست یابی است. دوست یابی به کودکان در سن پایین باید آموخته شود. آموزش دوست یابی به کودکان نقش مهمی در موفقیت تحصیلی آنها در مدرسه و همینطور آینده زندگی خواهد داشت. بنابراین لازم است با آموزش دوست یابی به کودکان مهارت های زندگی آنها را در اجتماع بالاب بریم و به موفقیت انها کمک نماییم. از انجا که دوست یابی کودکان در مدرسه ممکن است کمی استرس زا و مشکل باشد. در این مطلب راه حل هایی برای آموزش دوست یابی به کودکان به والدین معرفی می کند تا کودکان راحت تر با باقی بچه ها ارتباط برقرار کند.

الف – آموزش دوست یابی به کودکان

به فرزندان بگویید که دوستی ها انواع متفاوتی دارد

  • یک کودک نمی تواند در تمام حالات دوست شما باشد و عیبی هم ندارد.
  • بعضی از آن ها برای صحبت کردن درباره ی احساسات عالی هستند.
  • برخی برای کارهای گروهی روی یک پروژه، عالی هستند.
  • اما در مواقع بیکاری خیلی سرگرم کننده نیستند.

قبل از آموزش دوست یابی به کودکان ببینید که کودکان چه خواسته هایی دارند.

  • یادتان باشد برخی از کودکان به تعداد زیادی دوست نیاز ندارند.
  • حواستان به این کودکان باشد.
  • از کودک بپرسید که میخواهد چه چیزی از یک دوستی جدید بدست بیاورد؟
  • چه فعالیت هایی را برای انجام دادن با دوستانش در نظر دارد؟

در آموزش دوست یابی به کودکان از اهمیت دوست یابی با سایر بچه ها حرف بزنید .

  • تلاش کنید تعریف کودکان را از دوستی بفهمید.
  • تلاش کنید بیشتر گوش بدهید و کمتر نظر دهید.

گاهی مواقع آموزش دوست یابی به کودکان را بصورت عملی انجام دهید.

  • مثلا یک روز به او در پیدا کردن یک دوست جدید کمک نمایید.
  • امکان دارد فرزندتان یک دوست احتمالی را تشخیص ندهد.
  • از او بپرسید دوست دارد وقتش را با که بگذراند؟
  • به او نشان دهید که معمولا از چه کسی تعریف می کند.

در پیدا کردن راه های جدید دوست یابی به او کمک کنید .

  • به کودک بگویید فعالیت در برنامه های بعد مدرسه راه خوبی است.
  • به او کمک کنید تا جملاتی برای شروع بحث برای خود داشته باشد.
  • به کودک تان بگویید به دوست خود بگوید بیا با هم وقت بگذرانیم و به من یاد بده که من هم بهتر حرف بزنم.
  • مثلا بگوید آیا فردا به کلاس موسیقی می آیی؟
  • مثلا بگوید می خواهی تا تو را سر راه برداریم؟

یکی از ترفندهای آموزش دوست یابی به کودکان صحبت درخصوص رفتارهای آسیب زننده به دوستی ها می باشد.

  • به کودک تان بگویید دوستان به فضا احتیاج دارند نمی توانند تمام مدت پیش هم باشند.
  • هر کودکی دوستان دیگری از بین کودکان دیگر هم دارند که میخواهند گاهی با آنها باشند.
  • به کودک بگویید تا درباره ی احساسات خود و آنچه که برای شما اهمیت دارد حرف بزنید.
  • به کودک بگویید دوستان می توانند با نظر یکدیگر مخالفت کنند بدون اینکه یکدیگر را آزار دهند.

ب – چند ترفند آموزش دوست یابی به کودکان

به کودکان خود بگویید که این را فراموش نکنید که تنها راه داشتن دوستان خوب، دوست خوب بودن است. اینکه شما به کودک‌تان یاد بدهید که در دوستی با بقیه بچه‌ها به جای نزاع و درگیری بتواند تعاملات دوستانه مثبتی داشته باشد خدمت بسیار بزرگی برای موفقیت‌ در آینده کودک خود انجام داده‌اید.

اولین الگوی یک دوست خوب برای کودک باشید.

  • الگوی صحیح بودن برای آموزش دوست پیدا کردن و حفظ دوستی یکی از بهترین روش‌ها هست.
  • چگونگی تعاملات خودتان با دوستانتان را به کودک‌تان نشان دهید.
  • برای یک دوست خوب بودن باید بداند چطور با عذرخواهی یک رابطه را درست کند.

با خرید کتاب آموزش دوست یابی به کودکان بدهید

  • خواندن کتاب‌هایی که شخصیت‌های داستان روابط دوستانه‌ای با هم دارند.
  • کتاب نقطه شروع خوبی برای بحث کردن است.

سوال‌هایی از این قبیل از کودک‌تان بپرسید که: اگر در موقعیتی مشابه قرار می‌گرفت چه رفتاری داشت؟

پ – تمرینات و آموزش دوست یابی به کودکان از نوع عملی

گفت‌و‌گو را آموزش دهید.

سلام و احوالپرسی و پرسش‌های خاصی که موجب می‌شود گفت‌و‌گو ادامه پیدا کند، باید تمرین شود. حتی می‌­توانید به کودک بیاموزید که چگونه خود را به یک دوست معرفی کند مثلا : می‌تونی بری دست بدی و بگی من فاطمه هستم! اسم تو چیه؟ به کودک بگویید اگر نتوانست نام طرف مقابل را درست متوجه شود، دوباره بپرسد و این کار ایرادی ندارد. مبنای آموزش دوست یابی به کودکان مکالمه و صحبت است. از کودک بپرسید روز خود را در مدرسه چگونه گذرانده است.

شاید پاسخ به این سوال برای کودک شما چندان آسان نباشد، بنابراین بسیار مهم است که با دقت کامل به حرف های او گوش فرادهید. ببینید که زنگ ناهار را چگونه گذارنده و آیا تنها بوده یا دوستی برای خود یافته است؟ آیا در زنگ تفریح دوستی برای خود پیدا کرده تا با او بازی کند؟ اگر دوستی داشته، چگونه با هم بازی کرده اند؟ سوال و جواب لازمه آموزش دوست یابی به کودکان می باشد.

یکی از دوستان یا همکلاسی های کودک را هفتگی به خانه دعوت کنید.

از کودک بخواهید یکی از دوستانش را به بهانه‌ای به منزل دعوت کند و با او مشغول بازی شود. هدف شما از این کار این است که چگونگی ارتباط و رفتارهای فرزندتان را در این موقعیت تحت نظر گرفته و مورد مطالعه قرار دهید. مثلا در همین ارتباط‌ها ممکن است متوجه شوید کود‌کتان خودخواه، ریاست طلب یا نابردبار است یا مشکلات رفتاری از این دست دارد. پس از مشاهده این مشکلات باید از طریق قصه‌گویی، گفت‌وگو یا فیلم‌هایی که دارای محتوای ارتباطی این چنین هستند، در جهت بهبود مشکل ارتباطی‌اش گام بردارید.

به کودک مهارت های اجتماعی در خانه بدهید .

اگر کودک شما در ایجاد ارتباط با دیگران مشکل دارد – خیلی آرام حرف می زند، اخم می کند یا سعی می کند با طرف مقابل چشم در چشم نشود – سعی کنید برخی از مهارت های اجتماعی را در خانه با او تمرین کنید. این تمرینات به آنها کمک می کنند تا عادت بد خود را ترک کنند. از آنها بخواهید بلند و کاملا واضح حرف بزنند، به چشمان فردی که با آنها صحبت می کند نگاه و نام او را خطاب کنند.

در جایی که کودکان هستند حضور داشته باشید:

استاد مرکز رشد و مراقبت کودک می‌گوید: اگر کودک شما هنوز در مهد کودک یا پیش دبستانی نیست به یک گروه بازی ملحق شوید. به‌طور مرتب به پارک بروید به کتابخانه محلی یا به یک موزه بروید. قرار ملاقات‌های زیادی بگذارید. با دوستان صمیمی ‌یا احتمالی کودکتان قرار بازی در خانه بگذارید و آن‌­ها را به خانه دعوت کنید. به آن‌­ها وقت بدهید که همدیگر را بهتر بشناسند و تفریح و سرگرمی‌ داشته باشند.

از کودک انتظار واقع بینانه داشته باشید .

اگر فرزند شما به طور ذاتی ساکت و غیراجتماعی است، نمی توانید انتظار داشته باشید تا با صدای بلند حرف بزند و اجتماعی باشد. شما این مساله را هنگام تمرین مهارت های اجتماعی در خانه می توانید متوجه شوید. به یاد داشته باشید، شخصیت آدم ها با هم فرق دارند و هیچ کس بهتر از دیگری نیست. در این حالت باید اجازه دهید تا فرزند شما به روش خود با دیگران ارتباط برقرار کند.

با دیگر کودکان قرار بازی بگذارید .

از کودکان دیگر دعوت کنید تا برای بازی با فرزند شما به خانه تان بیایند. از میان آنها، کودکانی که از نظر رفتار، اخلاق و علاقه مندی ها بیشتر شبیه فرزند شما هستند را انتخاب کنید. اگر هر دو آنها بازی های مشابهی را دوست داشته باشند و از نظر مهارت های اجتماعی در یک سطح باشند، بهتر با هم دوست می شوند. جایی که کودک نباشد آموزش دوست یابی به کودکان معنایی ندارد.

ت – مشکل دوست یابی و نگه داشتن دوست درمیان کودکان راپیدا کنید .

تمام انسان ها به طور غریزی مایل به یافتن دوست هستند ولی موفقیت آنها در این راه به رفتار خودشان بستگی دارد. کودکان از ۴ یا ۵ سالگی می توانند دوست پیدا کنند.

  • کشف دلیل دوست‌ گریزی کودکان
  • اگر کودک در ایجاد و نگهداری دوستی‌ها مشکل دارد بکوشید علت آن را دریابید.
  • آیا حساس است که احساساتش جریحه دار می‌شود و دوستانش را از دست می‌دهد؟
  • آیا ساکت است و نسبت به ارتباط با دیگران بی تفاوت است؟
  • آیا تهاجمی ‌و قلدر است و به همین علت کودکان دیگر نمی‌خواهند با او باشند؟
  • آیا از مهارت‌های اجتماعی برخوردار نیست؟
  • آیا مهارت‌های لازم را برای یک دوست باوفابودن ندارد؟
  • با کودک صحبت کنید درباره دوستی صحبت کنید.
  • اهداف دوستی کودکان را تعیین کنید.
  • به کودک بگویید چه مهارت‌های اجتماعی و چطور دوستی‌هایی میخواهد.
  • آماده باشید تا با دخالت در کارشان بازی آنها را آسان کنید.
  • به کودک برچسب نزنید.

چگونه آیین دوست‌یابی را به کودکان‌ آموزش می‌دهید؟

اگر می‌خواهید در این باره بیشتر بدانید به راهکارهایی برای دوست‌یابی و حفظ دوستان از سوی کودکان دقت کنید. برخی از کودکان به خصوص کم سن و سال ها برای کسب مهارت های اجتماعی نظیر حل مشکلات، مذاکره، همکاری و برقراری ارتباط نیاز به کمک دارند.

آموزش دوست یابی به کودکان با ایفای نقش

اجرای نمایش، فرصتی عالی در اختیار شما قرار می‌دهد که روش‌های مناسب رفتار با دیگر مردم را به کودک ارایه دهید. موقعیت‌ها می‌تواند شامل دعوت یک دوست به بازی، رد یک دعوت، مخالفت مسالمت‌آمیز، صحبت با تلفن، خوشامدگویی به میهمانان، گفتگو با کودکان و بزرگسالان و یا نمونه‌ای از یک ورزشکار خوب باشد.

  • از کودکتان بخواهید که آنها را طوری که مشکل ایجاد نکند، تمرین کند.
  • ابتدا موقعیت‌های ساده‌ای را نشان دهید و سپس آنها را پیچیده‌تر کنید.
  • نقش‌ها را بین خودتان عوض کنید.

ث – آموزش دوست یابی به کودکان خجالتی

بعضی از کودکان بسیار خجالتی هستند و دوست پیدا کردن برای آنها مشکل است. آنها دوست دارند با بقیه کودکان بازی کنند اما از آنجا که فاقد مهارت های اجتماعی هستند نمی دانند چگونه باید به سایرین بپیوندند. کودک ممکن است مشکلات رفتاری مانند پرخاشگری، عدم توجه یا کمرویی داشته باشد.این مانعی بین کودک و سایر کودکان ایجاد می کند و او دوستی نخواهد داشت. کودکان با اجتماعی شدن آشنایی ندارند و این کار برای همه آنها آسان نیست. برخی از کودکان درون گرا هستند و لازم است به آنها یاد بدهیم :

چگونه با دیگران معاشرت کرده و رابطه برقرار کنند. دوستان خوب می توانند زندگی آنها را کامل کنند. شما نمی خواهید آنها چنین فرصتی را از دست بدهند.

اگر کودک شما منزوی است، با کمی مراقبت و توجه می توانید به او کمک کنید :

حرف خود را بزند و مهارت های اجتماعی را فرا بگیرد. بعضی از کودکان فرصتی برای دوست پیدا کردن ندارند. ممکن است در همسایگی کسی نباشد که کودکان همسن و سال داشته باشد. آنها به کلاس های ورزشی می روند یا سرگرمی های مختلفی دارند.

نکاتی برای کمک به کودک کمرو :خود را درگیر فعالیت های فرزندانتان کنید. از آنجا که کودک خود را تماشا می کنید،  این کار به او احساس امنیت می دهد. او مطمئن تر و اجتماعی تر می شود. باشگاه ها و انجمن های فراوانی هستند که فعالیت های اجتماعی را سازماندهی می کنند . بعضی از مدارس نیز برای چنین فعالیت هایی برنامه ریزی می کنند. عضو چنین باشگاه هایی شوید و کودک خود را در این فعالیت ها شرکت دهید. با پدر و مادرهایی که کودکی همسن و سال فرزند شما دارند دوستی کنید. اگر کودک شما ببیند که شما با پدر و مادر سایر کودکان معاشرت می کنید بر کمرویی خود غلبه می کند. این کار همچنین دایره دوستان شما را نیز وسیع تر خواهد کرد.

تهیه کننده: سمیه سادات علوی معاون فناوری

تأیید کننده: زهرا برادران مدیر دبستان


امتیاز شما به این محتوای آموزشی ؟ جمع امتیاز 0/20